Luật Cấm Cắm Trại của Fremont: Cứng Rắn Trên Giấy, Nhưng Yếu Trong Thực Tế

Gần sáu tháng sau khi Fremont ban hành một trong những luật cấm cắm trại nghiêm khắc nhất ở Vùng Vịnh, kết quả cho thấy một khoảng cách lớn giữa chính sách trên giấy tờ và thực tế trên đường phố.
Luật Mạnh Mẽ — Nhưng Không Có Tác Dụng
Khi Hội đồng Thành phố Fremont thông qua sắc lệnh vào tháng 2/2025, nó được quảng bá như một công cụ mạnh mẽ để giảm các khu lều trại mọc lên dọc theo xa lộ, kênh rạch và các khu đất công cộng. Luật cho phép mức phạt lên tới 1.000 USD hoặc sáu tháng tù giam cho bất kỳ ai cắm trại trên đất công.
Các nhà lãnh đạo thành phố cho rằng biện pháp này là cần thiết để tăng cường an toàn công cộng, giảm nguy cơ cháy và trả lại không gian công cộng cho cộng đồng. Những người ủng hộ tin rằng các hình phạt nghiêm khắc sẽ răn đe người vô gia cư và thúc đẩy họ tìm đến các dịch vụ hỗ trợ.
Thế nhưng đến nay, thành phố đã ghi nhận 0 vụ bắt giữ và 0 giấy phạt theo sắc lệnh này.
Thực Tế Trên Đường Phố
Các khu lều trại vẫn tồn tại ở Fremont, đặc biệt gần các tuyến giao thông và khu đất trống. Người dân và chủ doanh nghiệp tiếp tục bày tỏ lo ngại về rác thải, an toàn và sự hiện diện công khai của các túp lều.
Các quan chức thừa nhận rằng việc thực thi gần như không khả thi. Fremont không có đủ chỗ trú ẩn hay nhà ở giá rẻ để đáp ứng nhu cầu, trong khi tòa án đã nhiều lần phán quyết rằng các thành phố không thể hình sự hóa tình trạng vô gia cư khi không có lựa chọn thay thế hợp lý.
Thực tế, luật tồn tại nhưng không thể áp dụng như dự định.
Nhà Ở: Có Phải Giải Pháp Thực Sự?
Trong khi sắc lệnh chưa mang lại kết quả, Fremont đang chuyển hướng sang giải pháp nhà ở dài hạn:
- 547 căn hộ giá rẻ dự kiến mở trong năm 2025.
- 800 căn hộ khác được lên kế hoạch cho năm 2026.
- Các đội ngũ tiếp cận vẫn nỗ lực đưa ra những giúp đỡ, nhưng nhiều người vô gia cư tỏ ra hoài nghi, cho rằng thiếu các giải pháp ổn định lâu dài.
Các nhà hoạt động xã hội cho rằng thành phố nên đầu tư mạnh hơn vào chiến lược “nhà ở trước” thay vì các luật trừng phạt.
Cộng Đồng Chia Rẽ
- Doanh nghiệp địa phương bức xúc, cho rằng thành phố chưa làm đủ để giảm tình trạng lều trại ảnh hưởng đến cửa hàng và vỉa hè.
- Các nhà hoạt động xã hội cho rằng những luật như ở Fremont chỉ làm kỳ thị người vô gia cư và lãng phí nguồn lực.
- Các lãnh đạo thành phố khẳng định họ đang tiến triển, nhưng thừa nhận việc xây dựng nhà ở cần nhiều năm mới thấy kết quả rõ ràng.
Bài Học Rộng Hơn Ở Vùng Vịnh
Fremont không phải là trường hợp duy nhất. Trên khắp Vùng Vịnh, từ Oakland đến San Jose, các thành phố đã thử siết chặt lều trại nhưng đều gặp phải những rào cản pháp lý và nhân đạo tương tự. Không có đủ nhà ở, việc cưỡng chế trở nên vô nghĩa.
Ví dụ ở Fremont nêu bật một sự thật lớn hơn: luật pháp đơn thuần không thể giải quyết tình trạng vô gia cư. Cho đến khi khu vực xây đủ nhà giá rẻ và mở rộng dịch vụ hỗ trợ, lều trại sẽ vẫn là một phần quen thuộc của cảnh quan đô thị.
Sắc lệnh của Fremont đặt ra những câu hỏi quan trọng cho toàn Vùng Vịnh:
- Các thành phố nên chi tiền cho cảnh sát để thực thi luật cấm cắm trại, hay nên dồn nguồn lực đó vào xây dựng nhà ở?
- Làm sao cân bằng quyền lợi của người vô gia cư với nhu cầu của khu dân cư và doanh nghiệp?
- Chính quyền tiểu bang hoặc liên bang có nên đóng vai trò lớn hơn trong việc tài trợ cho nhà ở và dịch vụ, khi mà cuộc khủng hoảng này vượt ngoài biên giới từng thành phố?
Sắc lệnh này có thể được coi là một bước đi táo bạo, nhưng sáu tháng sau, nó giống như một lời nhắc nhở rằng chính sách nếu không có năng lực thực thi thì chỉ là lời nói suông trên giấy.
Nguồn:
- SF Chronicle – Fremont anti-camping law impact