San Jose tăng mạnh mức phạt đối với chủ sở hữu bất động sản bỏ hoang
Các lãnh đạo San Jose đang tăng mức phạt hành chính hằng ngày tối đa đối với những chủ đất vắng mặt có tài sản bị bỏ mặc dẫn đến xuống cấp và phát sinh tội phạm — một tín hiệu cứng rắn mà một quan chức cho biết khiến mức phạt của thành phố thuộc hàng cao nhất trong tiểu bang.
Hội đồng Thành phố vào thứ Ba đã đồng ý thông qua việc nâng mức phạt hằng ngày từ 2.500 USD lên tối đa 20.000 USD cho mỗi vi phạm quy định kéo dài, trong đó bất động sản bị bỏ mặc trở thành nguồn gốc gây nhếch nhác. Các vi phạm này bao gồm cây cỏ mọc rậm rạp gây nguy cơ cháy, các lều trại vô gia cư và tình trạng tội phạm, phá hoại gia tăng. Các nghị viên cũng nâng tổng số tiền phạt tối đa mà một chủ bất động sản có thể phải chịu từ 100.000 USD lên 500.000 USD.
“Những mức phạt tăng này nhằm đảm bảo rằng khoản tiền phạt không chỉ là chi phí kinh doanh đối với những chủ đất giàu có, mà là một động lực thực sự để họ tuân thủ luật,” Nghị viên Peter Ortiz, người cùng các nghị viên Pamela Campos và Anthony Tordillos đề xuất chính sách, phát biểu trước cuộc bỏ phiếu. “Người dân chúng ta không nên phải gánh chịu hậu quả từ sự cẩu thả của người khác.”
Sau cuộc bỏ phiếu, Ortiz nói với San José Spotlight rằng điều này khiến mức phạt về bất động sản bỏ hoang của thành phố “cao nhất trong tiểu bang.” Một số thành phố khác của California thường áp dụng mức phạt hành chính hằng ngày dao động từ 1.000 đến 2.500 USD. Thành phố Blue Lake có mức phạt tối đa là 5.000 USD/ngày, theo bộ luật thành phố.
Việc tăng phạt diễn ra sau nhiều năm bực bội với hàng loạt bất động sản bỏ hoang lâu dài. Tòa nhà khách sạn Lawrence ở trung tâm San Jose xuống cấp suốt ba năm sau vụ cháy năm 2021. Trong khi đó, tòa nhà First Church of Christ Scientist gần công viên St. James đã bỏ trống và xuống cấp hàng thập kỷ dưới sự sở hữu của công ty Z&L Properties — mà đồng sáng lập Zhang Li từng bị bắt năm 2022 trong một vụ hối lộ tại San Francisco. Sự xuống cấp hàng loạt ở trung tâm thành phố đã khiến lãnh đạo thành phố xem xét mức phạt nặng hơn cho các chủ đất vắng mặt.
Tuy nhiên, theo cơ quan thực thi quy định, cư dân San Jose không nên kỳ vọng mọi chủ đất đều bị phạt ở mức tối đa. “Cách chúng tôi áp dụng các mức phạt có thể khá phức tạp,” Chris Burton, Giám đốc Phòng Quy hoạch, Xây dựng và Thực thi Quy định San Jose, phát biểu. “Không phải ai cũng bị phạt mức tối đa 20.000 USD mỗi ngày.”
Thông thường, cơ quan thực thi sẽ gửi lệnh tuân thủ, giải thích vi phạm, cách khắc phục, thời hạn, mức phạt có thể áp dụng và quyền kháng cáo. Chủ bất động sản có 14 ngày để yêu cầu điều trần; nếu không, lệnh trở thành hiệu lực cuối cùng. Hội đồng Điều trần Kháng cáo Thành phố sẽ quyết định việc tuân thủ và đặt mức phạt nếu không đạt.
Khi vi phạm được khắc phục, tiền phạt hằng ngày sẽ ngừng cộng dồn. Nếu không, chúng sẽ tiếp tục cho đến khi đạt mức cao nhất là 500.000 USD. Thành phố có thể áp dụng biện pháp xiết nợ (lien) đối với bất động sản nếu tiền phạt chưa được nộp. Chủ đất có thể kháng cáo quyết định cuối cùng lên tòa án. Trên thực tế, đa số chủ bất động sản thường tự nguyện tuân thủ trước khi nhận lệnh chính thức. Năm tài chính vừa qua, 94% trong số 3.292 vụ việc được giải quyết thông qua tuân thủ tự nguyện; 6% còn lại phải nhận trát phạt hoặc lệnh tuân thủ. Quan chức cho biết đã ban hành 249 lệnh tuân thủ, tổ chức 12 phiên điều trần và đưa 14 vụ ra trước hội đồng kháng cáo do tiếp tục không tuân thủ.
Thị trưởng Matt Mahan, người từng đề xuất ý tưởng này hai năm trước, ca ngợi chính sách mới vì đã cân bằng giữa sự nghiêm khắc và tính hợp lý.
“Chính sách này vẫn có sự linh hoạt để nhân viên quyết định cách tiếp cận phù hợp ở cấp thực thi — không cảm thấy bị trói tay,” ông nói.
Mahan ủng hộ việc áp mức phạt tối đa đối với những chủ đất vắng mặt “cố tình vi phạm nhiều lần,” nhưng ông nhấn mạnh thành phố cần có khả năng bảo vệ mức phạt trước tòa.
Phó Thị trưởng Pam Foley cho biết đôi khi rất khó để cân bằng.
“Trong suy nghĩ của tôi, mức phạt không bao giờ là đủ cao,” bà nói. “Ở khu vực tôi quản lý có một vụ chặt cây bất hợp pháp, phạt đã được đưa ra nhưng khi kháng cáo, viên chức xét xử giảm nhẹ vì ‘lý do công bằng’. Tôi thấy thật bất công khi chặt hạ những cây tùng đỏ lâu năm.”
Các vụ việc đưa ra hội đồng kháng cáo thường liên quan đến nhà ở một gia đình, nhưng các doanh nghiệp hoạt động không giấy phép cũng phổ biến. Quan chức cho biết năm tài chính vừa qua thành phố đã ban hành tổng cộng 563.112 USD tiền phạt hành chính — nhưng mới chỉ thu được 18%, tức 54.571 USD.
“(Chính sách này) không nhằm trừng phạt những chủ nhà nhỏ hoặc doanh nghiệp đang chật vật sửa mái nhà trong khi vẫn nỗ lực duy trì tài sản,” Ortiz nói. “Đây là nhắm vào những chủ đất vắng mặt, nhiều lần không hành động và để khu dân cư của chúng ta gánh chịu hậu quả.”
Liên lạc Brandon Pho tại brandon@sanjosespotlight.com hoặc @brandonphooo trên X.
[Nguồn: https://sanjosespotlight.com/fines-to-skyrocket-for-san-jose-blighted-property-owners/]
